Günümüzde akıllı telefonlar, laptoplar ve hatta elektrikli araçlar hepimizin günlük rutininde büyük yer kaplıyor. Fakat birçoğumuz bu cihazların pillerini nasıl şarj ettiğimizi pek de önemsemiyoruz, değil mi? ‘Bitince şarja takarım.’ mantığıyla yaşamak yaygın olsa da yeni bir araştırma bu alışkanlığın uzun vadede çok zararlı olabileceğini söylüyor. Telefonunuzu her seferinde %0’a kadar kullanmak, pilin yapısal bütünlüğüne de ciddi zararlar veriyor. Üstelik bu zarar, öyle basit bir performans düşüşüyle sınırlı değil.
Pillerin dayanıklılığı neden tam bitince düşüyor?
Telefonlarımızda ve bilgisayarlarımızda kullanılan lityum-iyon pillerin iç yapısı, düşündüğünüzden daha hassas bir dengeye sahip. Güney Kore’deki Pohang Bilim ve Teknoloji Üniversitesi’nden Profesör Jihyun Hong’un liderliğindeki ekip, bu pillerin ‘NMC’ yani nikel-manganez-kobalt içerikli katotlar kullandığını ve bu katotların şarj tamamen tükendiğinde “quasi-conversion reaction” adı verilen zararlı bir tepkimeye girdiğini keşfetti.
Bu tepkime sırasında katottaki oksijen, lityum ile birleşerek lityum oksit oluşturuyor ve batarya içindeki elektrolitlerle gazlar üretip pilin yapısına zarar veriyor. Üstelik hasar, nikel oranı arttıkça daha da şiddetli oluyor bu da kötü haber, çünkü son yıllarda çevresel ve ekonomik nedenlerle bataryalardaki kobalt azaltılıp yerine nikel kullanılıyor. Yani teknoloji ilerledikçe sorunun daha da büyümesi muhtemel.
Peki pil sağlığı için ne yapmalıyız?
Araştırmada, yüksek nikel oranına sahip bataryaların tamamen boşaltıldığında 250 döngü sonunda kapasitesinin yalnızca %3,8’ini koruyabildiği görüldü bu da bataryayı neredeyse işe yaramaz hale getiriyor. Ancak aynı bataryalar %0’a inmeden şarj edilirse, 300 döngü sonunda kapasitenin %75’inden fazlası korunabiliyor.
Yani pilin ömrü tamamen kullanım şekline bağlı. Uzmanlar, telefonunuzu tamamen bitmeden, örneğin %30’larda şarja takmanızı öneriyor. Aynı şekilde sürekli %100’e kadar şarj etmek de önerilmiyor, çoğu üretici %70’lerde bırakmayı daha sağlıklı buluyor.
“Şarjım bittiğinde takıyorum, ne olacak ki?” diyenler biraz düşünsün…
Pilinizi tamamen bitirmek, sadece cihazınıza değil, dolaylı olarak çevreye de zarar verebilir. Çünkü bataryalar daha hızlı bozuldukça daha sık değiştiriliyor, bu da üretim ve atık açısından doğaya ciddi bir yük bindiriyor. Dolayısıyla sadece kendi telefonunuzun değil, gezegenin sağlığını da düşünmek istiyorsanız şarj alışkanlıklarınızı gözden geçirmenin tam zamanı olabilir.
Bir sonraki sefer %1’e kadar dayanmadan önce, belki de biraz erken şarj etmek size de telefonunuza da iyi gelecektir. Ne de olsa bazen biraz önlem, büyük sorunların önüne geçebilir. Örneğin yeni bir telefona ihtiyaç duymak gibi…
Kaynak: Onedio
Bir yanıt bırakın